Phản ứng trung hòa là một phản ứng hóa học xảy ra giữa các axit và bazơ nhằm tạo ra loại dung dịch trung tính hơn. Và để giúp các bạn, cũng như các em học sinh hiểu kỹ hơn về phản ứng trung hòa là gì và điều kiện, hiệu ứng nhiệt của phản ứng này, hãy cùng Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa đi vào khám phá các thông tin ở bài viết dưới đây nhé!
1. Tìm hiểu chung về phản ứng trung hòa.
Để hiểu rõ hơn về loại phản ứng trung hòa là gì, dưới đây là các kiến thức cơ bản mà bạn cần tìm hiểu.
Bạn đang xem: Phản ứng trung hòa là gì? Điều kiện để xảy ra phản ứng trung hòa
1.1 Định nghĩa.
Phản ứng trung hòa là một loại phản ứng hóa học diễn ra giữa axit với bazơ để sau khi phản ứng kết thúc dung dịch thu được gồm có muối và nước. Ngoài ra, dung dịch sản phẩm sinh ra sẽ không còn tính axit hay bazơ nữa, đồng nghĩa với việc là số mol của axit sẽ bằng số mol bazơ trong phản ứng hóa học.
Ví dụ về phản ứng trung hòa có thể tham khảo như sau:
- CuSO4 + 2NaOH => Na2SO4 + Cu(OH)2
- K2SO4 + NaOH: Phản ứng trung hòa này không thể xảy ra.
1.2 Điều kiện xảy ra phản ứng.
Phản ứng trung hòa thuộc phản ứng hóa học trao đổi, do đó điều kiện xảy ra giữa phản ứng trung hòa cũng chính là điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi.
Phản ứng hóa học trao đổi trong dung dịch của các chất chỉ xảy ra trong trường hợp sản phẩm tạo thành là chất không tan, chất khí hoặc có thể là nước.
2. Đặc điểm của phản ứng trung hòa là gì?
Dưới đây là một số đặc điểm của các phản ứng hóa học trung hòa.
Khi ta cho số mol axit và bazơ vừa đủ sao cho xảy ra phản ứng trung hòa, thì dung dịch tạo thành là muối và nước sẽ không còn mang tính axit hay bazơ, đồng thời không mang các tính chất hóa học của axit và bazơ.
Cách nhận biết nhanh nhất về phản ứng trung hòa đã xảy hết và vừa đủ chưa là sử dụng quỳ tím. Nếu phản ứng hóa học vừa đủ, quỳ tím sẽ không thay đổi màu sắc. Nếu một trong hai chất axit hoặc bazơ bị dư, quỳ tím sẽ đổi sang màu đỏ hoặc xanh tương ứng với chất dư.
3. Hiệu ứng nhiệt trong phản ứng trung hòa.
Để lý giải chính xác nhất về hiệu ứng nhiệt của phản ứng trung hòa là gì, thì hiệu ứng nhiệt là hiện tượng cho thấy mức lượng nhiệt được giải phóng hoặc hấp thụ nhờ hệ thống trong quá trình xảy ra phản ứng hóa học. Cần lưu ý rằng ngoài nhiệt, bức xạ còn có thể được tạo ra.
Hiệu ứng nhiệt của phản ứng bằng số giữa sự chênh lệch của những mức năng lượng ban đầu và dư. Nếu trong quá trình nhiệt, phản ứng hóa học hấp thụ từ không gian xung quanh, thì chúng sẽ thể hiện sự nhiệt nội. Theo đó, ta biết được giải phóng năng lượng nhiệt cũng là một trong các đặc trưng của quá trình tỏa nhiệt.
Hiệu ứng nhiệt của phản ứng này có thể được tính bằng công thức nổi tiếng. Trong tính toán, hiệu ứng nhiệt sẽ được ký hiệu bằng chữ Q (hoặc DH). Sự khác biệt ở loại quy trình (endo hoặc exo), do đó mà Q = – DH. Các phương trình nhiệt hóa cho thấy chỉ dẫn về hiệu ứng nhiệt và thuốc thử nếu như tính toán ngược cũng đúng.
Đặc thù của các phương trình phản ứng hóa học như vậy là khả năng chuyển cường độ của hiệu ứng nhiệt, cũng như bản thân các chất sang nhiều thành phần khác nhau. Có thể thực hiện phép trừ theo kỳ hạn hoặc tự thêm các công thức, nhưng cần tính trạng thái tổng hợp các chất.
4. Phản ứng trung hòa được phân thành bao nhiêu loại?
Nếu đã hiểu được về những khái niệm và đặc điểm của phản ứng trung hòa là gì, vậy bạn đã biết phản ứng hóa học này gồm các loại nào hay không. Dưới đây là 4 loại phản ứng trung hòa có thể gặp:
4.1 Axit mạnh và bazơ mạnh.
Phản ứng cho axit sunfuric và kali hidroxit tác dụng với nhau trong môi trường nước: H2SO4 + 2KOH => K2SO4 + 2H2O
Có thể thấy, axit và bazơ trong phản ứng hóa học này đều là chất điện ly mạnh nên bị ion hóa hoàn toàn. Độ pH của dung dịch này phụ thuộc vào chất điện ly mạnh có tỷ lệ lớn hơn.
4.2 Axit mạnh và bazơ yếu.
HNO3 + NH3 => NH4NO3. Trong trường hợp này, nước được liên kết cùng với muối không sinh ra, vì đã bị triệt tiêu theo trình tự:
- Khi hòa tan khí NH3 vào nước có phản ứng NH3 + H2O => NH4OH là bazơ yếu dễ phân hủy.
- NH4OH sinh ra ngay lập tức sau khi tác dụng với HNO3 theo phản ứng NH4OH + HNO3 => NH4NO3 + H2O
Tổng hợp 2 phương trình trên ta được phản ứng tổng quát:
- NH3 + H2O + HNO3 -> NH4NO3 + H2O
Do nước đều xuất hiện ở hai bên của phản ứng hóa học nên ta lược bỏ đi, và được phương trình như trên. Vì vậy mà nước được coi như một sản phẩm của phản ứng nhưng không được biểu diễn trong phương trình.
4.3 Axit yếu và bazơ mạnh.
CH3COOH + NaOH => CH2COONa + H2O
Vì axit axetic là một chất điện li yếu, và phân ly một phần tạo ra natri axetat và nước. Dung dịch tạo thành có độ pH của muối trung hòa, xấp xỉ khoảng pH = 7 và không làm biến đổi màu của quỳ tím.
4.4 Axit yếu và bazơ yếu.
Cuối cùng, một bazơ yếu không thể trung hòa axit yếu bởi cả hai đều sẽ bị thủy phân trong dung dịch nước và độ pH dung dịch sẽ phụ thuộc vào độ bền của axit, bazơ.
Qua bài viết vừa rồi, chắc hẳn bạn cũng đã biết được phản ứng trung hòa là gì, cũng như những thông tin có liên quan đến phản ứng trung hòa. Nếu như bạn còn bất kỳ các thắc mắc gì muốn được Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa hỗ trợ thì hãy để lại bình luận bên dưới bài viết này nhé!
Nguồn: https://thegioiso.edu.vn
Danh mục: Hóa