Bẫy IELTS ‘cam kết đầu ra’

Xuất hiện cuối thập kỷ 80 của thế kỷ trước, bài thi IELTS (viết tắt của International English Language Testing System) không mất quá nhiều thời gian để trở thành bài thi chuẩn hoá đánh giá năng lực tiếng Anh phổ biến nhất thế giới. Hiện có hơn 11.000 các tổ chức giáo dục và đào tạo, tổ chức chính phủ và nhà tuyển dụng trên khắp 40 quốc gia dùng kết quả bài thi IELTS làm tiêu chi xét tuyển đầu vào.

Đi kèm với sự phổ biến cũng có những mặt trái và tiêu cực làm cho bức tranh giáo dục ở Việt Nam nói chung và lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh nói riêng không mấy tươi sáng.

Trong bài viết này, tôi chỉ tập trung vào một vấn đề khá nhức nhối liên quan đến bài thi IELTS, đó là việc “cam kết đầu ra”. Nếu bạn từng một lần tìm kiếm một nơi để ôn luyện IELTS thì mình tin chắc bạn đã phải nghe qua cụm từ ‘cam kết đầu ra’ hoặc nhìn thấy nó trong các quảng cáo trên Facebook hoặc thậm chí là các bảng hiệu của các trung tâm Anh ngữ.

Vậy, nên hiểu “cam kết đầu ra” như thế nào cho đúng?

>> Luyện thi IELTS tràn lan

Nó cũng giống như việc cô bán trái cây cam kết với bạn là sầu riêng của cô đảm bảo thịt vàng, hạt lép hay chị gái bán kem trộn cam kết sau một tuần trắng lên ba “tông” da.

Nói ngắn gọn là người cung cấp sản phẩm/dịch vụ đảm bảo với bạn về chất lượng. Nếu trong quá trình sử dụng, bạn cảm thấy chất lượng không đúng như lời cam kết thì bạn có quyền hoàn trả, bóc phốt… Đối với IELTS, việc cam kết đầu ra cũng được thực hiện tương tự. Quy trình thực hiện cam kết đầu ra thường thấy ở các trung tâm luyện thi IELTS sẽ là:

(1) Bạn làm bài đánh giá năng lực đầu vào;

(2) Bạn được hỏi về mục tiêu đầu ra;

(3) Dựa vào kết quả của bài đánh giá đầu vào và mục tiêu đầu ra, bạn được trung tâm cam kết sẽ đạt được mục tiêu trong X tháng. Nếu sau X tháng đó mà bạn không đạt được mục tiêu thì bên phía trung tâm sẽ có những giải pháp “khắc phục hậu quả” và giải pháp thường thấy nhất là bạn được học lại miễn phí. Và vòng lặp này sẽ chỉ kết thúc khi bạn đạt được mục tiêu.

Thoáng nhìn vào mô hình này, nhiều người sẽ nghĩ mô hình này tốt quá rồi còn gì để mà bàn cãi hay lên án.

Tôi cho rằng (1) có thể được đánh giá một cách khách quan (chưa biết chính xác hay không) và (2) là mong muốn/nhu cầu chủ quan của người học. Nhưng cam kết đầu ra sau X tháng ở (3) đã cố tình phớt lờ một sự thật: Học là một quá trình tương tác qua lại (với thầy cô, bạn bè) và đồng thời cũng thời cũng là một quá trình tự thân, kết quả phần lớn dựa vào nhiều yếu tố bao gồm thái độ, sự nỗ lực và quyết tâm của người học.

>> Nỗi lo học sinh lệch chuẩn vì giáo viên tiếng Anh phát âm sai

Học cùng giáo viên giỏi là điều kiện cần (trung tâm có thể cung cấp) nhưng chưa đủ để quyết định người học có đạt được kết quả như kỳ vọng hay không. Việc cam kết đầu ra vô hình trung cho rằng tất cả người học đều giống nhau về mặt nhận thực, thái độ học tập, thói quen học tập… và đặt vai trò của giáo viên đứng lớp ở vị trí trung tâm.

Trong khi đó, chúng ta đều biết rằng, mỗi cá nhân trong chúng ta đều là một bản thể duy nhất được hình thành dưới sự tác động của nhiều yếu tố đến từ gia đình và xã hội. Điều này có nghĩa cách chúng ta tiếp nhận thông tin và kiến thức nói chung hay cách học tập nói riêng hẳn là khác nhau. Từ hiểu biết này, chúng ta sẽ thấy không có một công thức chung “đầu vào 5.5 + sau X tháng = đầu ra 6.5” cho tất cả người học.

Vậy thử hỏi “cam kết đầu ra” có giá trị thật sự hay không?

Một số bạn sẽ đặt câu hỏi “Nếu không đạt mục tiêu thì trung tâm cho học lại miền phí rồi còn gì?”. Đúng là như vậy, và đó cũng là cách làm dễ nhất mà một trung tâm có thể làm để đảm bảo uy tín của họ. Họ cũng không mất mát gì nhiều ngoài việc xếp cho bạn thêm một chỗ ngồi?

Nhưng liệu rằng chúng ta có muốn ăn lại một tô phở từng ăn và thấy không ngon không? Hay chúng ta vẫn sẽ ăn vì nó miễn phí dù biết rằng ăn lại cũng sẽ chẳng thấy ngon mà có khi còn thấy bực mình? Bạn có muốn học lại các bài học mà bạn từng học qua một lần rồi không? Bạn có đủ kiên nhẫn để làm điều đó?

Một số trung tâm có “tâm” hơn sẽ có yêu cầu điều kiện để có thể cam kết đầu ra. Ví dụ, học viên phải hoàn thành 80% bài tập về nhà thì mới được cam kết đầu ra. Tuy nhiên, vẫn như đã trình bày ở trên, con số 80% (hoặc thậm chí 100%) không nói lên được mức độ tiếp thu của tất cả người học là như nhau. Có sự khác biệt không nếu học sinh A làm hết bài tập về nhà nhưng kiến thức đọng lại chỉ là 20% và học sinh B chỉ làm 50% nhưng kiến thức bạn ấy nhớ được là 40%?

>> Tiếng Anh có thật sự cần thiết cho mọi người?

Rõ ràng việc “cam kết đầu ra” gần như không mang lại kết quả trên thực tế, vậy tại sao các trung tâm vẫn theo đuổi mô hình này? Câu trả lời nằm ở tiền.

Trong vô vàn các trung tâm luyện thi IELTS ngày ngày mọc lên như nấm sau mưa ngoài kia, việc biết cách “marketing” cho trung tâm của bạn để thu hút người học là điều tối quan trọng, là cần câu cơm.

Nếu trung tâm A của bạn không thể “cam kết đầu ra” mà trung tâm B sẵn sàng ký hợp đồng “cam kết đầu ra” thì phần đông học viên chắc chắc sẽ chọn trung tâm B rồi. Được “cam kết đầu ra” ai mà không thích. Cứ như vậy, các trung tâm đua nhau tung chiêu “cam kết đầu ra” để thu hút người học về phía mình. Hôm nọ, tôi còn thấy quảng cáo “cam kết đầu ra bằng văn bản pháp lý” mà hú hồn. Một khi đã quyết tâm kiếm tiền thì sự sáng tạo của con người sẽ là vô biên.

Theo quan sát cá nhân, các bậc phụ huynh đang tìm nơi luyện thi cho con, em mình, đặc biệt là các em cần bằng IELTS gấp, sẽ dễ rơi vào bẫy “cam kết đầu ra” nhất vì thời gian học của con/em không còn nhiều mà lại còn được đảm bảo kết quả như ý thì ai mà không thích.

Với những ai đang tìm kiếm một nơi để trau dồi ngoại ngữ nói chung và chuẩn bị cho bài thi IELTS nói riêng, lời khuyên chân thành của tôi là hãy tìm hiểu thật kỹ để đưa ra lựa chọn thật sáng suốt tránh tình trạng tiền mất tật mang.

Và, không nên chọn những nơi có “cam kết đầu ra” vì phần lớn họ đang làm kinh doanh chứ không làm giáo dục.

Han Ngo

>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.

  • ‘Cuồng’ chứng chỉ IELTS
  • ‘Giáo viên tiếng Anh cần có bằng IELTS 6.5’
  • Khó khăn khi thi IELTS để du học Mỹ
  • Phiên âm tên nước ngoài dựa vào tiếng Anh

This post was last modified on Tháng hai 11, 2024 3:04 chiều

Trần Thu Uyên: Họ tên đầy đủ: Xin chào mình là thuuyen (tên thật là Trần Thu Uyên) Trình độ chuyên môn: Tốt nghiệp khoa Báo chí trường Học Viện Báo Chí Và Tuyên Truyền. Hai năm kinh nghiệm sản xuất những nội dung như ẩm thực, giáo dục, phong thủy, sự kiện, thần số học, chiêm tinh... Kinh nghiệm làm việc: Từ nhỏ mình đã có niềm đam mê với viết lách, đặc biệt là chia sẻ góc nhìn của mình về 1 vấn đề cụ thể. Mình luôn luôn nói đến và tìm kiếm liên hệ giữa mình và vũ trụ xung quanh. Mình là một biên tập viên của Vui Học Tiếng Hàn. Mình muốn dùng kiến thức và kinh nghiệm của bản thân qua một thời gian dài làm việc để truyền tải những giá trị tốt đẹp và tích cực tới mọi người. Các bạn có thể kết nối thêm với mình tại: https://twitter.com/thuuyen268 https://www.linkedin.com/in/thuuyen268/ https://www.twitch.tv/thuuyen268/ https://www.flickr.com/people/thuuyen268/ https://dribbble.com/thuuyen268/about https://www.behance.net/thuuyen268 https://github.com/thuuyen268 https://www.scoop.it/u/thuuyen268 https://vi.gravatar.com/thuuyen268 https://www.reddit.com/user/thuuyen268 https://issuu.com/thuuyen268 https://www.goodreads.com/thuuyen268 https://myspace.com/thuuyen268/ https://trello.com/u/thuuyen268 https://www.plurk.com/thuuyen268 https://linkhay.com/u/thuuyen268 https://linktr.ee/thuuyen268 https://www.pinterest.com/thuuyen286/ www.tumblr.com/thuuyen268 https://vimeo.com/thuuyen268 https://soundcloud.com/thuuyen268 https://patreon.com/thuuyen268