Một góc thị xã Cao Bằng xưa (nay là thành phố Cao Bằng). Ảnh: T.L
- Hồ quang điện là gì? Nguyên nhân, tác hại và ứng dụng
- Điểm chuẩn vào lớp 10 THPT Hồng Quang cao nhất tỉnh Hải Dương với 38,6 điểm
- Luật Giáo dục năm 2019 sắp có hiệu lực
- Read the following passage and mark the letter A, B, C, or D on your answer sheet to indicate the correct answer to each of the questions. Overpopulation, the situation of having large numbers of people with too few resources and too little space, is closely associated with poverty. It can result from high population density, or from low amounts of resources, or from both. Excessively high population densities put stress on available resources. Only a certain number of people can be supported on a given area of land, and that number depends on how much food and other resources the land can provide. In countries where people live primarily by means of simple farming, gardening, herding, hunting, and gathering, even large areas of land can support only small numbers of people because these labor-intensive subsistence activities produce only small amounts of food. In developed countries such as the United States, Japan, and the countries of Western Europe, overpopulation generally is not considered a major cause of poverty. These countries produce large quantities of food through mechanized farming, which depends on commercial fertilizers, large-scale irrigation, and agricultural machinery. This form of production provides enough food to support the high densities of people in metropolitan areas. A country’s level of poverty can depend greatly on its mix of population density and agricultural productivity. Bangladesh, for example, has one of the world’s highest population densities, with 1,147 persons per sq km. A large majority of the people of Bangladesh engage in low-productivity manual farming, which contributes to the country’s extremely high level of poverty. Some of the smaller countries in Western Europe, such as the Netherlands and Belgium, have high population densities as well. These countries practice mechanized farming and are involved in high-tech industries, however, and therefore have high standards of living. At the other end of the spectrum, many countries in sub-Saharan Africa have population densities of less than 30 persons per sq km. Many people in these countries practice manual subsistence farming; these countries also have infertile land, and lack the economic resources and technology to boost productivity. As a consequence, these nations are very poor. The United States has both relatively low population density and high agricultural productivity; it is one of the world’s wealthiest nations. High birth rates contribute to overpopulation in many developing countries. Children are assets to many poor families because they provide labor, usually for farming. Cultural norms in traditionally rural societies commonly sanction the value of large families. Also, the governments of developing countries often provide little or no support, financial or political, for family planning; even people who wish to keep their families small have difficulty doing so. For all these reasons, developing countries tend to have high rates of population growth.
- Lịch thi, thể lệ thi Trạng Nguyên Tiếng Việt năm học 2023 – 2024
Địa danh Cao Bằng được chép trong sử sách từ rất sớm. Sách “Dư địa chí” do Nguyễn Trãi soạn năm 1435 đã ghi “Cao Bằng xưa là ngoại địa của bộ Vũ Định; đông bắc tiếp giáp Lướng Quảng; tây nam tiếp giáp Thái Nguyên, Lạng Sơn. Có 1 lộ, 4 châu, 273 làng xã. Đấy là nơi phên dậu thứ tư về phương Bắc vậy”. Sách “Việt kiệu thư” của Lý Văn Phượng (Nhà Minh – Trung Quốc) viết năm 1540, mục “Châu quận diên cách” ghi tên các đạo, phủ, huyện, nước ta hồi nhà Lê, có tên phủ Cao Bằng. Thời Lê Sơ (1428 – 1527), vua Lê Thánh Tông trị vì (1460 – 1497) vào năm Quang Thuận thứ 7 (1466) đã chia cả nước thành 12 đạo thừa tuyên. Cao Bằng lúc đó gọi là phủ Bắc Bình thuộc thừa tuyên Thái Nguyên. Năm Quang Thuận thứ 10 (1469), Lê Thánh Tông cho định bản đồ của 12 thừa tuyên, trong nước có 49 phủ, 163 huyện, 50 châu. Đồng thời đổi tên 6 thừa tuyên. Thừa tuyên Thái Nguyên được đổi tên là thừa tuyên Ninh Sóc.
Bạn đang xem: Đơn vị hành chính tỉnh Cao Bằng thời phong kiến
Năm Hồng Đức thứ 3 (1472), Lê Thánh Tông đặt thêm thừa tuyên Quảng Nam, khi đó nước ta có 13 thừa tuyên, tổng cộng 52 phủ, 178 huyện, 50 châu, 36 phường. Phủ Cao Bằng thuộc thừa tuyên Ninh Sóc. Phủ Cao Bằng có 4 châu: Châu Thượng Lang; châu Hạ Lang, châu Thạch Lâm, châu Quảng Uyên. Năm Hồng Đức thứ 4 (1473), thừa tuyên Ninh Sóc lại được đổi tên thành thừa tuyên Thái Nguyên. Phủ Bắc Bình được đổi thành phủ Cao Bằng thuộc thừa tuyên Thái Nguyên. Theo bản đồ Hồng Đức năm 1490, phủ Cao Bằng vẫn thuộc thừa tuyên Thái Nguyên, gồm 4 châu: Thượng Lang có 29 xã, Hạ Lang có 29 xã, Thạch Lâm 92 xã, 4 thôn, 8 trang, Quảng Uyên có 22 xã, 14 trang.
Năm Cảnh Thống thứ 2 (1499), đời vua Lê Hiến Tông, nhà vua đã tách một số thừa tuyên thành các trấn mới, tại các trấn đó đã thiết lập bộ máy mới có chức năng quản lý hành chính và có trách nhiệm với triều đình Trung ương như các đạo thừa tuyên. Thừa tuyên Thái Nguyên được tách thành trấn Thái Nguyên và trấn Cao Bằng, theo “Đại Việt địa dư toàn biên” của Nguyễn Văn Siêu ghi rõ “Năm Cảnh Thống thứ 2 mới đặt riêng làm trấn Cao Bằng”. Khi mới thành lập, trấn Cao Bằng gồm 1 phủ, 4 châu là phủ Cao Bình, châu Thái Nguyên (Thạch Lâm), châu Lộng Nguyên, châu Thượng Lang, châu Hạ Lang. Trấn lỵ đặt tại Hòa An. Việc Cao Bằng được tách khỏi Thái Nguyên thành lập một trấn riêng chứng tỏ vùng này đã phát triển đến mức trở thành một đơn vị hành chính trực thuộc chính quyền Trung ương. Đến thời nhà Mạc (1593 – 1677) lên đóng đô ở Cao Bằng, đặt hiệu là Càn Thống, quản lý cả các vùng Tuyên Quang, Thái Nguyên, Lạng Sơn. Năm 1677, nhà Mạc mất, nhà Lê lại đặt làm trấn Cao Bằng. Trong “Đại Việt địa dư toàn biên” ghi rõ: “Đến năm Vĩnh Trị thứ 2 (1677) nhà Mạc mất, nhà Lê đặt làm trấn Cao Bằng. Đặt trọng thần để cai trị, trấn này có 1 phủ, 4 châu”… Chuyển lỵ trấn về Cao Bằng.
Xem thêm : MetaNavigation
Từ thời Lê Trung Hưng đến trước khi vua Minh Mệnh cải cách hành chính (1831 – 1832), cả nước đã hình thành các đơn vị hành chính mới. Theo sách “Tên làng xã Việt Nam đầu thế kỷ thứ XIX” là một bộ địa danh hành chính đời Gia Long (1802 – 1819), trấn Cao Bằng gồm 4 châu:
Châu Thạch Lâm có 14 tổng: Tổng Hà Đàm có 10 xã, phường, phố; tổng Tĩnh Oa có 6 xã; tổng Hà Quảng có 8 xã; tổng Tượng An có 13 xã; tổng Phù Đúng có 8 xã; tổng Hòa Phố có 6 xã, thôn; tổng Thông Nông có 10 xã, thôn; tổng Thượng Pha có 5 xã; tổng Trà Lĩnh có 14 xã, thôn; tổng Kim Pha có 11 xã; tổng Phục Hòa có 11 xã, trại; tổng Lại Sơn có 11 xã, phố; tổng Xuất Tính có 10 xã; tổng Nhượng Bạn có 10 xã, động.
Châu Quảng Uyên có 5 tổng: Tổng Lục Nông có 5 xã; tổng Lạc Giao có 8 xã, thôn; tổng Vũ Lang có 9 xã; tổng Cách Linh có 9 xã, thôn; tổng Ngưỡng Đồng có 9 xã, thôn.
Châu Thượng Lang có 4 tổng: Tổng Lăng Yên có 13 xã, thôn; tổng Nga Ổ có 9 xã; tổng Ỷ Cống có 9 xã, lũng; tổng Dương Châu có 6 xã.
Châu Hạ Lang có 4 tổng: Tổng Điền Lang có 6 xã, trại, chợ; tổng Tuyển Đằng có 5 xã; tổng Lệnh Cấm có 6 xã; tổng Vĩnh Thọ có 9 xã, thôn.
Xem thêm : Đối tượng nghiên cứu của triết học
Theo sách “Đại Nam nhất thống chí”, năm Minh Mệnh thứ 12 (1831) thực hiện cải cách hành chính, đổi trấn làm tỉnh. Năm Minh Mệnh thứ 15 (1834) đổi châu làm huyện. Năm Minh Mệnh thứ 16 (1835) lập thêm phủ Hòa An; chia tách huyện Thạch Lâm làm 2 huyện Thạch An và Thạch Lâm thuộc phủ Hòa An. Đến năm Tự Đức thứ 4 (1851) bỏ phủ Hòa An. Từ Năm Tự Đức thứ 4, tỉnh Cao Bằng gồm 1 phủ, phủ Trùng Khánh nguyên là phủ Cao Bằng (đổi là Trùng Khánh từ năm Minh Mệnh thứ 7 năm 1826) và 5 huyện gồm:
Huyện Thạch Lâm: phía đông giáp huyện Thạch An; phía tây giáp huyện Cảm Hóa (Thái Nguyên); phía nam giáp huyện Thất Khê (Lạng Sơn); phía bắc giáp huyện Quảng Uyên. Huyện Thạch Lâm thuộc phủ Trùng Khánh. Huyện có 11 tổng, 84 xã, thôn, phố, phường, động.
Huyện Thạch An: Phía đông giáp huyện Quảng Uyên; phía tây giáp huyện Thạch Lâm; phía nam giáp huyện Thất Khê (Lạng Sơn); phía bắc giáp huyện Quảng Uyên. Năm Minh Mệnh thứ 16 trích lấy đất của huyện Thạch Lâm lập ra huyện này. Huyện Thạch An thuộc phủ Trùng Khánh. Huyện có 7 tổng, 69 xã, thôn.
Huyện Quảng Uyên: Phía đông giáp Long Châu (Trung Quốc); phía tây giáp 2 huyện Thạch Lâm, Thạch An; phía bắc giáp các huyện Thượng Lang, Hạ Lang, châu Quý Thuận (Trung Quốc); phía nam giáp huyện Thạch An. Huyện có 5 tổng, 48 xã, thôn.
Huyện Thượng Lang: phía đông giáp huyện Hạ Lang; phía tây giáp huyện Quảng Uyên; phía nam giáp huyện Hạ Lang; phía bắc giáp châu An Bình (Trung Quốc). Huyện có 4 tổng, 37 xã, thôn. Huyện Hạ Lang: Phía đông giáp huyện Hạ Lôi (Trung Quốc); phía tây giáp huyện Quảng Uyên; phía bắc giáp huyện Thượng Lang; phía nam giáp châu An Bình (Trung Quốc). Huyện có 4 tổng, 36 xã, thôn.
Nguồn: https://thegioiso.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục